Partijen kunnen in de overeenkomst nader opnemen wanneer sprake is van non‑conformiteit, ofwel: het niet beantwoorden aan de overeenkomst. Of dat het geval is, is een kwestie van uitleg van de overeenkomst.
In deze zaak gaat de Hoge Raad in op de vraag of een gecedeerde vordering non-conform is aan de hand van wat partijen in de overeenkomst hebben afgesproken.
De cessieovereenkomst
Vodafone heeft met Hoist een cessieovereenkomst gesloten (de ‘Overeenkomst’), waarbij Vodafone haar vorderingen op haar klanten heeft verkocht en overgedragen aan Hoist. Een deel van die vorderingen (de ‘Vorderingen’) vloeit voort uit met consumenten gesloten overeenkomsten die zien op telefoonabonnementen inclusief toestel.
De Hoge Raad heeft in 2014 en 2016 over dergelijke overeenkomsten, waarbij de consument een gratis toestel verkrijgt, geoordeeld dat deze worden beheerst door de wettelijke regels inzake consumentenkrediet en koop op afbetaling. Indien de overeenkomst niet aan deze wettelijke regels voldoet, is deze nietig dan wel vernietigbaar.
Ook de rechter kan dergelijke overeenkomsten vernietigen of nietig verklaren. De rechter dient de wettelijke regels inzake koop op afbetaling zo nodig ambtshalve toe te passen.
De kern van het geschil is dat deze uitspraken van de Hoge Raad volgens Hoist tot gevolg hebben dat de Vorderingen niet bestaan, nu de rechter (ambtshalve) kan oordelen dat de met de consumenten gesloten overeenkomsten nietig dan wel vernietigbaar zijn. Daarvan uitgaande stelt Hoist dat Vodafone toerekenbaar is tekortgeschoten in de nakoming van de op Vodafone rustende leveringsverplichting van de Vorderingen. Tevens betoogt Hoist dat de Overeenkomst vernietigbaar is wegens dwaling. Zowel de rechtbank als het hof hebben de vorderingen van Hoist afgewezen, waarna Hoist in cassatie gaat.
De Hoge Raad: sprake van non-conformiteit?
De vorderingen van Hoist zijn gebaseerd op artikel 7:17 van het Burgerlijk Wetboek (‘BW’). In artikel 7:17 BW is bepaald dat een zaak aan de overeenkomst moet beantwoorden. Een zaak beantwoordt niet aan de overeenkomst als zij niet de eigenschappen bezit die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten. Er is dan sprake van non-conformiteit. Bij de beoordeling of hier sprake van is, moet acht worden geslagen op alle omstandigheden van het geval.
In cassatie voert Hoist aan dat het hof ten onrechte bij de beoordeling of de Vorderingen al dan niet aan de Overeenkomst beantwoorden, niet aan artikel 7:17 BW heeft getoetst.
De Hoge Raad stelt echter vast dat het hof de door Hoist gestelde non-conformiteit heeft beoordeeld aan de hand van hetgeen tussen partijen in de Overeenkomst was overeengekomen. Partijen hebben in artikel 4 van de Overeenkomst namelijk opgenomen aan welke voorwaarden alle vorderingen moeten voldoen. Met andere woorden: wanneer sprake is van non-conformiteit. Hieruit blijkt dat Hoist deze vorderingen dient te aanvaarden, tenzij één van de in de bepaling genoemde gevallen zich voordeed.
Daarenboven zagen de in artikel 4 van de Overeenkomst genoemde gevallen allen op niet tot moeilijk te incasseren vorderingen. In deze zaak was geen sprake van één van de in artikel 4 van de Overeenkomst genoemde gevallen. Het hof oordeelde hierover dat het risico dat (een deel van) de vorderingen niet of moeilijk te incasseren zijn vanwege andere gevallen dan genoemd in artikel 4 van de Overeenkomst, op Hoist rustte.
Volgens de Hoge Raad was deze uitleg van het hof niet onbegrijpelijk en gaf deze uitleg ook geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting. De Hoge Raad verwierp daarom de klacht van Hoist.
In de overeenkomst opnemen wat non-conform is
Partijen kunnen in de overeenkomst nader opnemen wanneer sprake is van non-conformiteit. Op het moment dat hierover tussen partijen in een later stadium een (uitleg)geschil bestaat, zal de rechter een dergelijke bepaling beoordelen aan de hand van alle omstandigheden van het geval, waaronder hetgeen partijen schriftelijk zijn overeengekomen en de partijbedoelingen.
Heeft u vragen over een (non-conformiteits)bepaling uit uw overeenkomst? Aarzel dan niet om contact op te nemen met één van onze specialisten.
Auteurs: Anke Goossens en Shaghayegh Molawi